O Europie socjalnej we Wrocławiu

[2019-04-14 08:50:51]

14 kwietnia we wrocławskim hotelu Merkury odbyła się kolejna debata - zorganizowana przez miejscowy Ośrodek Myśli Społecznej im. Ferdynanda Lassalle’a wspólnie z fundacją Friedricha Eberta w Polsce - stanowiąca element cyklu dyskusji o Unii Europejskiej, jej przyszłości, demokracji, wolnościach obywatelskich i standardach socjalnych. Cykl tych spotkań stara się odpowiedzieć na pytanie jakie remedium lewica ma przyjąć i zastosować w obliczu wzrostu prawicowego populizmu. Temat tej akurat debaty brzmiał: „Czy bardziej demokratyczna i solidarna Europa jest możliwa ?”

W debacie moderowanej przez red. Agnieszkę Szczęśniak z OKO.press jako paneliści wzięli udział: dr Agnieszka Dziemianowicz-Bąk (jako polska reprezentantka DIEM 25 Janisa Warufakisa), prof. Wolfgang Schröder (polityk i politolog, naukowiec z Uniwersytetu w Kassel, Niemcy) oraz prof. Gavin Rae (z Akademii i. Leona Koźmińskiego w Warszawie).

Poruszono z racji ograniczoności czasu tylko kilka zasadniczych tematów: demokracja jako zasadniczy lek na kryzys Europy i jej aktualne postrzeganie przez społeczeństwa Unii Europejskiej, krytyka dzisiejszej UE z pozycji „starej lewicy” za zbyt technokratyczny i neoliberalny styl funkcjonowania, tzw. praktyka „otwartych drzwi” pomiędzy biznesem a światem polityki, sprawa mediów europejskich jako antidotum na masową obecność fejk-newsów i związanych z tym manipulacji. Wszyscy paneliści zwracali uwagę na zagadnienie masowej migracji, która wpłynęła na pewno na obniżenie popularności idei zjednoczonej Europy wśród społeczeństw krajów członków. Jest to jednak zbytnie uproszczenie. To wspomniana technokratyczna i mocno proneoliberalna oraz probiznesowa postawa Brukseli, a także odchodzenie od głoszonych zasad demokracji i wolności przez kierownicze gremia unijne są przyczyną spadku owej popularności. Ów technokratyzm oraz niejasne procedury funkcjonowania (dalekie od demokratycznych) to kolejne źródło takiego stanu rzeczy.

Gavin Rae w swych wystąpieniach, jako Brytyjczyk znający doskonale tamtejsze stosunki społeczne, zwracał uwagę w tym właśnie kontekście na cały problem tzw. brexitu.

Ważkim zagadnieniem jawi się problem informacji i mediów. Również z racji owych manipulacji prowadzących m.in. do referendum i samego brexitu oraz atmosfery wokół niego. Mówiono więc o możliwości powstania tzw. ogólnoeuropejskich mediów. Jest to na pewno dobry pomysł i cenna inicjatywa. Nierozwiązywalnym jak na razie dylematem jest jednak skąd ma przyjść kapitał na utworzenie takich proeuropejskich i niezależnych od polityki czy biznesu środków masowej komunikacji. Dotychczasową metodę związaną z pozostawanie de facto mediów „na smyczy megakapitału” i realizujących jego interesy – wprost lub w sposób zawoalowany – należy zdecydowanie odrzucić. Tu tkwi też geneza nieufności społeczeństw do wszelkich informacji, idei czy pomysłów krzewionych przez topowe media.

Aby wróciła popularność idei zjednoczonej i wspólnej Europy trzeba przestać mówić o socjalnych zabezpieczeniach w wersji jałmużny i łaski jaką elity w tym aspekcie obdarzają społeczeństwa. Zmiana musi dotyczyć przede wszystkim sposobu funkcjonowania demokracji: decentralizacja i większa rola ludzi w kształtowaniu samej wspólnoty, upodmiotowienie człowieka, obywatela i stąd dopiero można mówić o realności terminu Europejczyk. No i nie Europa socjalna (bo to kojarzy się z wymienioną jałmużną), a Europa prospołeczna. Te niby-analogicznie brzmiące terminy i niosące niby te same treści hasła nie są jednak tożsame. Nie zawierają tego samego sensu. I nad tym warto jest dyskutować przy okazji przyszłości demokracji nie tylko w UE.

Radosław S. Czarnecki

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Filip Springer: Wyrzeczenia to droga do nowej duchowości

John Paul: Trump wyciąga łapy w stronę Iranu

Xawier Woliński: Konserwie wolno wszystko, lewakom nic

Weronika Parfianowicz, Jakub Rok: Odzyskać przyszłość

John Paul: Nawrocki prezydentem

John Paul: Lewica na powyborczych rozdrożach

O Europie socjalnej we Wrocławiu

lewica.pl w telefonie

13 lipca: